Czym są klauzule niedozwolone?

Klauzula niedozwolona występuje także pod pojęciem klauzuli abuzywnej lub zakazanej klauzuli umownej. Czym jest?

Gdzie możemy spotkać się z niedozwolonymi klauzulami?

Każdego niemal dnia tysiące Polaków zawiera różnego rodzaju umowy. Każdy z nas podpisuje umowę z dostawcą energii elektrycznej, biurem podróży, bankiem, sklepem internetowym. Często umowy te są zawierane na podstawie wcześniej ustalonych wzorów czy regulaminów. Zarówno w regulaminach, jak i we wzorach umów, mogą znaleźć się zapisy, które dla nas jako konsumentów są niekorzystne. Tego typu zapisy to właśnie klauzule niedozwolone. Naruszają nasze interesy. Ich zadaniem jest bowiem ochrona interesów przedsiębiorcy.

Czym jest klauzula niedozwolona?

Definicję klauzuli niedozwolonej określają przepisy Kodeksu cywilnego. Artykuł 385 mówi, że zapisy umowy zawieranej z konsumentem nie mogą naruszać jego praw i interesów, nie mogą też stać w sprzeczności z dobrymi obyczajami społecznymi. Mówiąc wprost: klauzula niedozwolona jest takim zapisem w zawieranej z konsumentem umowie, na który nie ma on wpływu. To zapisy w umowie, które naruszają interesy konsumenta w sposób rażący. Klauzula zostanie uznana za niedozwoloną między innymi w sytuacji, kiedy jej zapisy nie zostaną uzgodnione indywidualnie z konsumentem.

Za wpisanie niedozwolonych klauzul do umowy przedsiębiorcy czy właścicielowi sklepu internetowego grożą kary. Każdy konsument ma prawo do zapoznania się ze wzorcem umowy. Ma także prawo do negocjowania zapisów, które się w nim znalazły.

Podpisałem umowę z klauzulą niedozwoloną – co mogę zrobić?

Nawet jeśli jeszcze przed podpisaniem dostrzeżemy, że umowa, którą zamierzamy zawrzeć, zawiera niedozwolone zapisy, rzadko który przedsiębiorca czy właściciel e-sklepu decyduje się na ich usunięcie. Jako konsumenci możemy więc umowę podpisać mimo niekorzystnych zapisów albo szukać innego sklepu. Możemy także zwrócić się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z powództwem przeciwko osobie, które zamieściła w umowie niezgodne z prawem elementy. Na wniesienie powództwa mamy pół roku od dnia, w którym podpisaliśmy wzorzec umowy z niedozwolonymi klauzulami.

Czytaj zanim podpiszesz

Najlepszą metodą obrony przez niedozwoloną klauzulą w umowie lub regulaminie jest bardzo dokładne czytanie tych dokumentów. Zanim podpiszemy jakąkolwiek umowę uważnie przeczytajmy wszystkie jej zapisy, zwróćmy uwagę także na te zapisy, które zostały zapisane bardzo drobnym drukiem. Powszechną bowiem praktyką jest zapisywanie niedozwolonych klauzul tak zwanym drobnym maczkiem.