Testament w polskim prawie
Testament (will, last will) jest rozporządzeniem majątkiem na wypadek śmierci. W jednym testamencie decyzje co do majątku wyrazić może tylko jedna osoba. Testament może być w każdej chwili zmieniany lub odwołany w całości lub części, zdarza się, że zmarły zostawia po sobie kilka testamentów. Nowy testament odwołuje poprzedni w zakresie w jakim postanowienia poszczególnych testamentów są sprzeczne.
Najwygodniej sporządzić testament w zwykłej formie pisemnej. Autor decyduje co stanie się z jego majątkiem po śmierci. Ważne, aby był sporządzony w całości odręcznie, a nie w formie podpisanego wydruku. Testament musi być podpisany w sposób identyfikujący osobę która go sporządziła, data ma znaczenie w przypadku wątpliwościach dot. zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu (np. choroba), samej treści testamentu, czy w sytuacji, gdy spadkodawca sporządził kilka testamentów.
Najbezpieczniejszą formą testamentu jest forma aktu notarialnego. Stwarza dla spadkodawcy, a przede wszystkim spadkobierców znaczne ułatwienie dowodowe na wypadek sporu. Testament notarialny może na prośbę testatora zostać zarejestrowany w Notarialnym Rejestrze Testamentów (NORT) utworzonym przez Krajową Radę Notarialną. Warto testament zarejestrować, jest to bezpłatne, a jednocześnie umożliwia zainteresowanym szybkie odszukanie testamentu po śmierci testatora.
Testament może być sporządzony także w wersji urzędowej, w obecności urzędnika i dwóch świadków. Takim urzędnikiem musi być wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, sekretarz gminy albo kierownik urzędu stanu cywilnego. Testament może być także ustny, czyli sporządzany w obecności co najmniej trzech świadków. Taka forma testamentu ma charakter wyjątkowy, dopuszczalna jest jedynie wtedy, gdy istnieje obawa rychłej śmierci osoby chcącej rozporządzić swym majątkiem lub jeżeli sporządzenie testamentu w formie zwykłej jest szczególnie utrudnione. Aby tego typu testament był ważny, jego postanowienia muszą być spisane przed upływem roku od jego sporządzenia przez świadka lub osobę trzecią wraz z podaniem miejsca i daty sporządzenia testamentu ustnego, a pismo to musi podpisać spadkodawca i co najmniej dwóch świadków .
Testament powinien być jasny w treści, identyfikować osoby, które mają otrzymać spadek (spadkobiercy), lub poszczególne przedmioty z masy spadkowej (zapisobiercy). Powinien być taki napisany, aby nie było wątpliwości, kto i do czego jest uprawniony.
Testament ułatwia uporządkowanie spraw majątkowych, zwłaszcza przy większej ilości spadkobierców i znacznej masie spadkowej, choć mimo to zdarzają się sprawy sądowe związane z pojawieniem się nowych, kolejnych testamentów, fałszerstwem testamentu (podrobienie, przerobienie), czy kwestią sporządzenia przez osobę nie mają świadomiej możliwości wyrażenie woli czy podjęcia decyzji., Z jednej strony tutaj mowa może być o chorobach, z drugiej, o wadach oświadczenia woli (groźba, błąd, podstęp).
Sprawy spadkowe o spornym charakterze trwają latami. Kosztuje czas, pieniądze i zdrowie.