Odrzucenie spadku

Już po otwarciu spadku, czyli po śmierci spadkodawcy, spadkobierca może odrzucić spadek. Może okazać się to korzystne, np. wówczas, gdy w skład spadku wchodzą głównie lub wyłącznie długi spadkowe. Czy można więc odrzucić spadek u notariusza?

Odrzucenie a zrzeczenie

Kiedy mówimy o odrzuceniu spadku, należy wyjaśnić różnicę między zrzeczeniem a odrzuceniem, ponieważ mają one odrębne znaczenia. Zrzeczenie odbywa się jeszcze za życia spadkodawcy. Niezbędne jest w takim wypadku sporządzenie umowy u notariusza. Podpisuje ją spadkodawca oraz spadkobierca. Jakie ma to skutki prawne? Osoba, która zdecydowała się zrzec spadku, traktowana jest w świetle prawa tak, jakby aktu otwarcia spadku w ogóle nie dożyła. Majątek, który miałby przypaść jej w udziale, dziedziczony jest przez pozostałych spadkobierców. Oznacza to, że po śmierci spadkodawcy zrzeczenie dziedziczenia nie jest już możliwe. Natomiast na odrzucenie spadku mamy 6 miesięcy od dnia, kiedy dowiedzieliśmy się o spadku. Co to oznacza w praktyce? Czas ten liczony jest nie od śmierci spadkodawcy, ale od otwarcia spadku.

Co udziałem spadkobiercy wybierającego odrzucenie spadku?

Udział spadkowy, który przypadał spadkobiercy odrzucającemu spadek, podlega dziedziczeniu ustawowemu. Oznacza to, że część ta dzielona jest między pozostałych spadkobierców, którzy nie zdecydowali się na taki krok. Polskie prawo spadkowe nie dopuszcza możliwości odrzucenia spadku ze wskazaniem osoby, która ma odziedziczyć udział spadkowy.

Jak odrzucić spadek?

Aby odrzucenie spadku było ważne, należy złożyć specjalne oświadczenie. Można to zrobić albo przed notariuszem, albo sądem rejonowym. W tym drugim przypadku musi to być sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania osoby decydującej się spadek odrzucić, a nie spadkodawcy. Co do zasady takie oświadczenie ma charakter nieodwołalny. Wycofać złożone oświadczenie można tylko wówczas, gdy złożono je pod wpływem błędu bądź groźby. Jeśli dokument ten nie zostanie w ustawowym terminie złożony, oznacza to przyjęcie spadku.

Dziedziczenie z testamentu

W tym wypadku odrzucenie spadku wywołuje nieco inne skutki prawne. Przede wszystkim w miejsce spadkobiercy ustawowego wchodzą spadkobiercy testamentowi. Może pojawić się również tak zwana osoba podstawiona. Dzieje się tak wówczas, gdy spadkodawca zaznaczył w testamencie, że w przypadku odrzucenia spadku spadkobiercę, który zdecydował się na taki krok, zastępuje inna osoba. Co w sytuacji, gdy spadkobiercy ustawowi nie chcą przyjąć spadku? Wówczas majątek przechodzi na Skarb Państwa bądź gminę, w jakiej ostatnio zamieszkiwał spadkodawca.