Czym się różni odszkodowanie od zadośćuczynienia?

Dla większości osób pojęcia „odszkodowanie” i „zadośćuczynienie” znaczą to samo. Tymczasem terminy te mają całkiem odmienne znaczenia. Przyjrzymy się różnicom między odszkodowaniem a zadośćuczynieniem.

Różnice pomiędzy odszkodowaniem a zadośćuczynieniem

Odszkodowanie ma nam zrekompensować poniesioną szkodę majątkową. Kwestie związane z odszkodowaniem regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Zostały one opisane w artykule 444 § 1. Przykładem takiej szkody jest zalanie mieszkania przez sąsiada, uszkodzenie samochodu, ale także powstanie uszczerbku na zdrowiu na skutek wypadku. Zadośćuczynienie dotyczy wyłącznie szkody niematerialnej: fizycznego lub psychicznego cierpienia, które jest skutkiem uszkodzeń ciała na skutek wypadku czy straty bliskiej nam osoby. Sprawy związane z zadośćuczynieniem również reguluje Kodeks cywilny, ujmując je dokładnie w artykule 445 § 1.

Kiedy możemy otrzymać odszkodowanie?

Osoba poszkodowana może domagać się zwrotu kosztów poniesionych na naprawę samochodu czy remontu mieszkania. Kodeks cywilny dopuszcza także możliwość wystąpienia o odszkodowanie w sytuacji, kiedy na skutek szkody osoba poszkodowana utraciła korzyści, które uzyskałaby, gdy tej szkody nie byłoby. Osoby poszkodowane w wypadku mogą domagać się odszkodowania, które pokryje koszty związane z leczeniem (w tym zakupu leków), rehabilitacją, zakupem specjalistycznego sprzętu (na przykład protez lub wózka inwalidzkiego). Domagać się można również zwrotu kosztów poniesionych w związku z koniecznością dostosowania domu/mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Kiedy możemy ubiegać się o zadośćuczynienie?

Zadośćuczynienie nie ma charakteru materialnego, dotyczy wyłącznie poniesionej szkody o charakterze niemajątkowym. Co ważne, nie rekompensuje i nie wyrównuje poniesionej szkody świadczeniem pieniężnym. Oszacowanie fizycznego i psychicznego cierpienia jest niemożliwe. Jest ono tylko w stanie złagodzić negatywne przeżycia związane z oszpeceniem ciała, powstaniem niepełnosprawności czy stratą osoby bliskiej. Kwota zadośćuczynienia, o którą wystąpimy, nie może być z jednej strony zbyt wygórowana, z drugiej zaś powinna przedstawiać pod względem ekonomicznym wartość, którą osoba poszkodowana wyraźnie odczuje.

Ważne uwaga

Osoba poszkodowana w tym samym zdarzeniu ma prawo wystąpić zarówno o odszkodowanie, jak i o zadośćuczynienie. Poszkodowani mają pełne prawo domagać się naprawienia przez sprawcę zarówno szkody majątkowej, jak i niemajątkowej. Oba te roszczenia przysługują w tym samym stopniu.